آلودگی مواد غذایی توسط آفلاتوکسین ها(Aflatoxin)

آفلاتوکسین ها گروهی از مایکوتوکسین ها هستند که توسط برخی گونه های آسپرژیلوس

( Aspergillus flavus, A. parasiticus, and rarely A. nomius) تولید شده و می توانند مواد غذایی را به ویژه در کشورهای در حال توسعه آلوده کنند. این سموم توسط قارچ ها، در طول تولید، ذخیره سازی و فرآوری مواد غذایی، تولید می شوند. بر اساس مطالعات سازمان جهانی غذا و دارو FDA)) اگرچه این یک آلودگی غیرقابل اجتناب در مواد غذایی است اما با نظارت بر سیستم های تولید و فرآوری، می توان میزان آن را به حداقل رساند.

مطالعات بسیاری نشان داده اند که آلودگی محصولات کشاورزی به مایکوتوکسین ها، یک چالش بزگ برای سلامتی افراد به ویژه در کشورهای در حال توسعه است.

تولید و ذخیره نادرست مواد غذایی، شرایطی را برای تولید آفلاتوکسین در محصولات کشاورزی، بویژه برنج، گندم، ذرت، پسته، گردو، بادام و غیره که منابع اصلی مواد غذایی برای مردم هستند را فراهم می کند. تغذیه دام توسط نان آلوده نیز از مهم ترین راه های مواجهه انسان با مایکوتوکسین ها، به ویژه آفلاتوکسین است. به دلیل گرانی قیمت روش های تشخیص و تجزیه و تحلیل آفلاتوکسین در آزمایشگاه، اغلب آفلاتوکسین در مواد غذایی اندازه گیری نمی شود.

بر اساس مطالعات انجام شده در مورد غذاها، قرار گرفتن در معرض آفلاتوکسین در ایران زیاد است. از آنجا که تغذیه دام توسط نان آلوده به کپک یکی از راه های بالقوه برای آلودگی شیر است، ما باید با بهبود روند تولید، شرایط نگهداری و تغذیه دام هر چه سریعتر آلودگی آفلاتوکسین را کنترل و کاهش دهیم.

پسته یکی از مهمترین محصولات صادراتی ایران است و برای حفظ جایگاه ایران در صادرات این محصول، باید مقررات خاصی در مورد کاهش آلودگی آن با آفلاتوکسین جدی گرفته شود.

آفلاتوکسین ها دارای اثرات سمی، جهش زایی، تراتوژن (تغییر دائم در شکل و عملکرد اندام در طی رشد و نمو جنین) و اثرات سرطان زايي هستند ( باعث سرطان کبد و سایر سرطان ها می شوند)

کنترل مؤثر کلیه مواد غذایی و خوراکی هایی که در معرض آلودگی آفلاتوکسین هستند، برای جلوگیری از اثرات مضر این سم تولید شده به وسیله قارچ ها ضروری است.

یکی ازکارآمدترین روش های اندازه گیری آفلاتوکسین ها در مواد غذایی استفاده از کیت آفلاسنسور است.